ในการรักษาโรคมะเร็ง ความเข้าใจต่อเป้าหมายของการรักษาเป็นสิ่งสำคัญ สำหรับทั้งตัวผู้ป่วยและครอบครัว เป้าหมายในการรักษาโรคมะเร็งนั้น มี 3 แนวทางหลัก คือ

การแพทย์ผสมผสาน หมายถึง กระบวนการดูแลรักษาที่ใช้ควบคู่ไปกับการรักษาหลัก ซึ่งมิได้มุ่งหวังให้หายขาดจากโรค แต่มุ่งหวังเพื่อให้มีอาการที่ดีขึ้นบ้าง จัดเป็นรูปแบบหนึ่งของการดูแลแบบประคับประคอง ตัวอย่างของ การแพทย์ผสมผสาน มีดังนี้

การแพทย์ทางเลือก หมายถึง การรักษาที่มีความเชื่อว่าสามารถทำให้หายขาดจากโรคมะเร็งได้ แต่ทั้งนี้ยังไม่ข้อพิสูจน์ที่ชัดเจนว่ามีประโยชน์จริงหรือมีโทษแต่อย่างใด ข้อแนะนำสำหรับผู้ป่วยที่ต้องการปรับเปลี่ยนแนวทางการรักษาหรือแม้กระทั่งทดลองใช้การรักษาแบบการแพทย์ผสมผสานหรือการแพทย์ทางเลือกคือ ควรปรึกษาแพทย์ผู้ดูแลก่อน เพราะบางกรณีการรักษาเสริมนั้นอาจปลอดภัยดี แต่บางกรณีการรักษาเสริมอาจส่งผลให้การรักษาหลักตามมาตราฐานการแพทย์ที่ได้รับอยู่นั้นถูกรบกวน  จนเกิดผลที่ตามมาร้ายแรง  ดังนั้นจึงเป็นเหตุผลที่ผู้ป่วยโรคมะเร็งทุกรายควรจะปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญของตนเองก่อนที่จะเลือกใช้แนวทางการรักษาแบบผสมผสาน และการแพทย์ทางเลือกเข้ามาเสริม และควรตระหนักว่า การแพทย์ทางเลือกอาจไม่ใช่ทางรอด

ค่าใช้จ่ายในการดูแลรักษาโรคมะเร็ง ไม่ว่าจะเป็นเพื่อการรักษาที่หายขาด หรือเพื่อการดูแลแบบประคับประคอง ล้วนแล้วแต่เป็นประเด็นสำคัญในการพิจารณาเนื่องจากเป็นภาวะโรคที่มีค่าใช้จ่ายสูงในการดูแลรักษา สมควรที่จะต้องมีการพิจารณาอย่างถี่ถ้วนถึงผลที่จะได้รับว่าคุ้มค่าเพียงพอกับรายจ่ายหรือไม่ อย่างไร

ความต้องการครั้งสุดท้าย หมายถึง การจัดเตรียมเอกสารเพื่อระบุความต้องการของตนเอง ซึ่งในที่นี้หมายถึงผู้ป่วยโรคมะเร็ง ในประเด็นที่เกี่ยวข้องกับความต้องการทางด้านการแพทย์เป็นหลัก ทั้งนี้เพื่อใช้เป็นแนวทางสำหรับการตัดสินใจวางแผนการรักษา อาทิเช่น การใช้หัตการเพื่อยื้อชีวิตออกไป ในกรณีที่ต้องการมีชีวิตอยู่ต่อ เป็นต้น โดยทั่วไปแล้วความสำคัญของความต้องการครั้งสุดท้ายจะมีบทบาทเป็นอย่างยิ่งสำหรับการพิจารณา ให้การช่วยเหลือเพื่อยื้อชีวิต หรือปล่อยให้เสียชีวิตตามกลไกธรรมชาติโดยไม่ต้องยื้อเวลาออกไป โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงที่ผู้ป่วยใกล้เสียชีวิต ซึ่งไม่มีความสามารถพอที่จะเลือกหรือตัดสินใจได้เอง

ความต้องการครั้งสุดท้าย มีขอบเขตหรือนัยยะทางกฎหมายที่ค่อนข้างแคบ ทั้งนี้เพราะความต้องการครั้งสุดท้ายจะครอบคลุมเพียงประเด็นที่เล็กน้อยเกี่ยวกับความต้องการ หรืออยากที่จะสั่งเสียด้านการแพทย์เป็นหลัก และไม่จำเป็นต้องระบุชื่อของบุคคลอื่นในฐานะพยานที่ต้องรับทราบหรือไม่จำเป็นต้องมีการตีความทางกฎหมายในกรณีที่ความต้องการครั้งสุดท้ายไม่ได้รับการปฏิบัติตามศึกษาเพิ่มเติมเกี่ยวกับ ความต้องการครั้งสุดท้าย

ในปี พ.ศ. 2550 ได้มีการออก พระราชบัญญัติสุขภาพแห่งชาติ ที่เกี่ยวข้องกับการทำหนังสือเกี่ยวกับ living will ดังนี้มาตรา ๑๒ บุคคลมีสิทธิทำหนังสือแสดงเจตนาไม่ประสงค์จะรับบริการสาธารณสุขที่เป็นไปเพียงเพื่อยืดการตายในวาระสุดท้ายของชีวิตตน หรือเพื่อยุติการทรมานจากการเจ็บป่วยได้ คำแนะนำสำหรับผู้ต้องการทำหนังสือแสดงเจตนาและวิธีปฏิบัติเบื้องต้น ตัวอย่างหนังสือแสดงเจตนาการดำเนินการตามหนังสือแสดงเจตนาตามวรรคหนึ่ง ให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่กำหนดในกฎกระทรวง เมื่อผู้ประกอบวิชาชีพด้านสาธารณสุขได้ปฏิบัติตามเจตนาของบุคคลตามวรรคหนึ่งแล้วมิให้ถือว่าการกระทำนั้นเป็นความผิด และให้พ้นจากความรับผิดทั้งปวงการรักษาเพื่อยื้อชีวิตผู้ป่วย  มีหลากหลายคำจำกัดความ แต่โดยทั่วไปแล้วครอบคลุมถึง  การรักษาที่ใช้กลไกหรือใช้เครื่องมือทางการแพทย์เข้าช่วยยืดระยะเวลาของการเสียชีวิตออกไป มักจะกระทำในผู้ป่วยที่มีความรุนแรงของโรคสูง และไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ 

อนึ่งการให้อาหารหรือน้ำนั้นไม่จัดว่าเป็นการรักษาเพื่อยื้อชีวิตผู้ป่วย เช่นเดียวกันกับการให้ยาหรือการทำหัตถการบางอย่างที่มุ่งหวังให้ผู้ป่วยสุขสบายขึ้นบ้างจากความทุกข์ทรมาน ซึ่งก็คือเป็นการดูแลรักษาแบบประคับประคองนั่นเอง

ศาสนาเป็นแหล่งพึ่งพิงที่สำคัญและมีอิทธิพลสูง สำหรับผู้ป่วยโรคมะเร็ง สำหรับการสร้างศรัทธาและเป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจ บทบาทของผู้นำทางศาสนา เช่น พระสงฆ์หรือนักบวชในแต่ละศาสนา สามารถเข้ามาช่วยเหลือผู้ป่วยในด้านเป็นแหล่งพึ่งพิงทางจิตใจและจิตวิญญาณถึงขนาดที่บางโรงพยาบาลในต่างประเทศ มีการสนับสนุนให้คณะผู้ทำพิธีทางศาสนาเข้ามามีส่วนในการดูแลรักษาผู้ป่วยโรคมะเร็งด้วย

การที่ครอบครัวใดๆ มีสมาชิกเกิดเจ็บป่วยด้วยโรคมะเร็งระยะลุกลาม ย่อมก่อให้เกิดความเปลี่ยนแปลงต่อสมาชิกทุกคนในครอบครัวนั้นๆ รูปแบบหนึ่งที่พบได้เสมอ คือ การที่สมาชิกในครอบครัวนั้นๆพยายามกระทำทุกหนทางเพื่อแก้ไขปัญหาต่างๆ ให้กับผู้ป่วย ซึ่งเป็นบุคคลอันเป็น ที่รักอย่างดีที่สุด ในส่วนของบทบาทหน้าที่ของสมาชิกในครอบครัวก็จะเกิดความเปลี่ยนแปลงไปเช่นกัน เช่น การต้องละจากงานประจำมาดูแล ผู้ป่วย การต้องรับบทบาทหัวหน้าครอบครัวหรือหารายได้เข้าครอบครัว เป็นต้นในส่วนของผู้ป่วยเองก็เช่นกัน หน้าที่บทบาทของตนเองที่เคยได้ปฏิบัติในครอบครัวก็จะเปลี่ยนแปลงไป เมื่อป่วยด้วยโรคมะเร็ง เช่น สตรีผู้หนึ่งต้องป่วยเป็นมะเร็งระยะลุกลาม ต้องกลายเป็นผู้ที่ไร้สมรรถภาพ ต้องนอนอยู่บนเตียงตลอดเวลา จึงได้สูญเสียบทบาทของการเป็นภรรยาที่คอยดูแลสามี  สูญเสียบทบาทของแม่บ้านในการดูแลความเป็นระเบียบเรียบร้อยในบ้าน  รวมทั้งสูญเสียบทบาทของมารดาในการ

อีกประเด็นหนึ่งที่จะลืมไม่ได้ คือ  ผู้ที่รับหน้าที่ดูแลผู้ป่วยนั้น ถือว่าเป็นบุคคลสำคัญที่ไม่ควรมองข้ามไป  เพราะนอกจากที่จะต้องเผชิญกับความหดหู่ และเหนื่อยยากในการดูแลผู้ป่วยแล้ว ต้องอย่าลืมว่าผู้นั้นก็ยังต้องมีภาระในการดูแลรับผิดชอบสุขภาพของตนเองอีกด้วยสิ่งสำคัญคือ ผู้ดูแลผู้ป่วยนั้นควรได้มีเวลาสำหรับการผ่อนคลายจากความคร่ำเคร่งในภาระกิจการดูแลผู้ป่วยด้วย บทความรักษาใจยามป่วยไข้ โดยพระธรรมปิฏก

สำหรับผู้ป่วยและครอบครัวของผู้ที่ป่วยเป็นโรคมะเร็งระยะแพร่กระจายนั้น ย่อมจำเป็นสำหรับการเผชิญกับการสูญเสียชีวิตในเวลาอันไม่ไกล  ถ้ากรณีที่ตั้งรับสถานการณ์ได้ดี  การเสียชีวิตก็เป็นเพียงแค่สัจธรรมที่มนุษย์ทุกคนต้องเผชิญเท่านั้น แต่ไม่น้อยที่เป็นกรณีที่ผู้ป่วย  และ/หรือครอบครัวอยู่ในอาการหวาดกลัวและเจ็บปวด ทรมานกับการเผชิญหน้านี้มีผู้ป่วยโรคมะเร็งระยะแพร่กระจายจำนวนไม่น้อยที่เลือกจะรักษาตัวอยู่ที่บ้านพักของตนจนกระทั่งเสียชีวิตไป ทั้งนี้เพราะการเจ็บป่วยเรื้อรังและยาวนานนั้นทั้งญาติและทีมแพทย์จะสามารถดูแลได้ง่ายกว่าถ้าอยู่ในบ้านพักของตนเอง

ญาติหรือบุคคลใกล้ชิดของผู้ป่วยจำนวนไม่น้อย จะมีความรู้สึกประหม่าและกังวลเกี่ยวกับปรากฏการณ์ที่จะเกิดขึ้นระหว่างที่ผู้ป่วยเข้าใกล้เวลาของการสูญเสียชีวิต ต่อไปนี้จะเป็นคำแนะนำสำหรับการเตรียมพร้อมเพื่อช่วยให้เข้าใจและรับรู้ถึงสิ่งที่อาจจะเกิดขึ้นได้ เมื่อเวลาแห่งการใกล้สูญเสียชีวิตดำเนินขึ้น

เมื่อใดก็ตามที่มีการสูญเสียบุคคลอันเป็นที่รัก ผู้ใกล้ชิดย่อมต้องมีความเศร้าโศกเสียใจเกิดขึ้นได้ ลักษณะปรากฎการณ์เช่นนี้ เรียกว่า 

“ปฏิกิริยาต่อการสูญเสียบุคคลอันเป็นที่รัก” ในกรณีของการเจ็บป่วยยาวนานแล้วเสียชีวิตนั้น เป็นสิ่งที่พอจะคาดการณ์ได้ และช่วยให้ครอบครัวค่อยๆ ปรับสภาพรับกับสิ่งที่จะเกิดขึ้นจริงๆในอนาคตได้พอควร ในระหว่างที่ผู้ป่วยกำลังเผชิญหน้ากับความตายอยู่อย่างช้าๆนั้น เหล่าผู้ใกล้ชิดจะค่อนข้างรับสภาพได้ แต่เมื่อเวลาแห่งการสูญเสียคืบคลานเข้ามาจริงๆ ก็ยังพบว่าส่วนหนึ่งก็มีปฏิกิริยาแห่งการสูญเสียไม่น้อยเช่นกัน

ภายหลังการสูญเสียบุคคลอันเป็นที่รักได้จากไปนั้น  การโศกเศร้าเสียใจ เจ็บปวด โกรธ ร้องไห้  และซึมเศร้า  ย่อมเป็นธรรมดาที่จะเกิดขึ้นได้สิ่งสำคัญคือ การแยกแยะให้ได้ว่า ระดับคือปกติธรรมดา หรือระดับไหนคือระดับที่เรียกว่าเจ็บป่วยรุนแรงแล้ว ซึ่งพบว่า “ปฏิกิริยาต่อการสูญเสีย บุคคลอันเป็นที่รัก” นั้นสามารถเป็นสาเหตุนำไปสู่การเกิดโรคซึมเศร้าได้ประมาณ 20% ซึ่งกรณีของการเกิดเป็นโรคซึมเศร้าแล้วนั้น จำเป็นต้องได้รับการรักษาเสมอ

การสูญเสียสมาชิกไปหนึ่งคน ย่อมส่งผลต่อความเปลี่ยนแปลง ทั้งนี้ทัศนะคติและพฤติกรรมที่แสดงออกของครอบครัวจะขึ้นอยู่กับอิทธิพล ของวัฒนธรรม และความสัมพันธ์ขั้นพื้นฐานของเหล่าสมาชิกเอง  สิ่งสำคัญคือการเปิดใจและสื่อสารกันของสมาชิกที่เหลือจะเป็นตัวช่วยประคับ- ประคองให้ผ่านวิกฤติไปได้ด้วยดี นอกจากนี้การพูดคุยและถกกันในประเด็นเกี่ยวกับความรับผิดชอบและหน้าที่ของสมาชิกที่เหลือก็เป็นสิ่งจำเป็น

ผู้ใหญ่มักจะคิดเสมอว่าเด็กไม่เข้าใจในเรื่องความตาย ซึ่งไม่จริงเลย ทั้งนี้เพราะอายุของเด็กแต่ล่ะช่วงวัยจะเรียนรู้ถึงการตายได้แตกต่างกัน กล่าวคือ เด็กก่อนวัยเรียนนั้น คิดว่าความตายเป็นเรื่องชั่วครั้งชั่วคราวและผู้ที่ตายจะกลับมามีชีวิตใหม่ได้ ส่วนเด็กวัย 5-9 ปีนั้น จะเข้าใจว่าบุคคลที่ ตายนั้นคือ ได้ไปที่ไหนสักแห่งหนึ่ง เพียงสักระยะ ทำให้ไม่ได้เห็นในช่วงนี้ แต่เด็กอายุหลัง 9 หรือ 10 ปี ไปแล้วจะเข้าใจได้แล้วว่าคนที่ตายไปแล้ว นั้นหมายถึงอย่างไร ตามที่คนทั่วไปเข้าใจได้ เด็กที่ประสบภาวะ “ปฏิกิริยาต่อการสูญเสียบุคคลอันเป็นที่รัก” จะไม่มีกลไกตามธรรมชาติในการกลับคืนสู่ปกติอย่างเช่นผู้ใหญ่มี เด็กเหล่านั้นจะมีอารมณ์โศกเศร้า โกรธ รู้สึกผิด ไม่ปลอดภัย และวิตกกังวล บางครั้งเด็กจะแสดงอารมณ์โกรธผ่านทางญาติที่เหลืออยู่ ซึ่งอาจส่งผลต่อพัฒนาการในอนาคตได้ บ่อยครั้งที่เด็กจะคิดว่าความตายที่เกิดขึ้นนั้น เค้ามีส่วนในความผิดด้วย โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อเด็กเหล่านั้นเคยคิดอยากให้คนผู้นั้น ตายจริงๆ ด้วย โดยอาจจะแสดงออกมาในรูปแบบของการฝันร้าย  หรือการแสดงออกมาในพฤติกรรมที่ดูเด็กกว่าอายุจริง  บางกรณีเด็กบางคนจะ พยายามทำให้ดูว่าไม่ได้รับผลกระทบจากการสูญเสีย แต่ก็ไม่สามารถทำได้ตลอด เพราะก็มีช่วงเวลาที่ได้แสดงออกมาว่าสูญเสียสิ่งอันเป็นที่รักไป 

โดยปกติแล้วผู้ปกครองส่วนมากจะไม่ปรารถนาที่จะพุดคุยเรื่องความตายกับเด็กๆ ในปกครองของตนเองเพราะพวกเขาเหล่านั้นไม่ต้องการกับการเล่าเรื่องดังกล่าว แต่อย่างไรก็ดี การได้พุดคุยกับเด็กๆ เรื่องความสูญเสียที่เกิดขึ้น ก็เป็นการช่วยให้เขาเหล่านั้นเผชิญกับความกลัวได้ดีขึ้นปฏิกิริยาของเด็กต่อการสูญเสียชีวิต หรือการตายนั้นแตกต่างจากผู้ใหญ่เป็นอย่างมาก กล่าวคือ เด็กอาจจะเป็นไปในรูปแบบของคำถามที่เกี่ยว